بررسیهای دانه‌بندی و کانی‌شناسی رسوبات در منشأیابی تپه‌های ماسه‌ای بلوچستان

شناخت منشأ تپه­های ماسه­ای در طرح­های کنترل فرسایش بادی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. در این مطالعه محدوده گسترش تپه‌ماسه­های بلوچستان در 5 منطقه تحت تأثیر فرسایش بادی با استفاده از عکس هوایی و تصاویر ماهواره­ای و نرم­افزار   Arc GISمشخص شد و نقشه انواع رخساره­های رسوبات بادی استان تهیه گردید. سپس 28 نمونه از رسوبات با توجه به شکل تپه­ماسه و رخساره ها و گستره آنها به روش شبکه ای برداشت گردید. دانه­بندی نمونه­ها با استفاده از روشهای استاندارد ASTM تعیین و عامل­های آماری رسوب­شناسی با استفاده از نرم­افزارGRADISTAT محاسبه گردیده و منحنی­های دانه­بندی رسوبات ترسیم گردید. مرفوسکپی و کانی­شناسی نمونه­ها با کمک بینوکولر انجام شد. بررسیهای دانه­بندی رسوبات نشان می­دهد که رسوبات تپه­ماسه­ای­ دارای جورشدگی خوب، بهتر از رسوبات رودخانه­ای دارای انحراف استاندارد کمتر از 5/0 می­باشد. همچنین کانی­شناسی نمونه­ها 84 درصد فراوانی ذرات متشکله را خرده­سنگهایی مانند کوارتزیت، گرانودیوریت، ... و 16 درصد ذرات بقیه را کانی­های کوارتز، فلدسپات و کلسیت نشان می­دهد. بنابراین با بررسی فرایند حمل ذرات به روش ویشر 5/0 درصد از ماسه­ها به­صورت جمعیت تعلیق و 5 درصد جمعیت غلطش و 5/94 درصد جمعیت جهش را تشکیل می­دهند. نتایج حاصل از نمودار فردمن، تفکیک محیط رسوبی را نشان داد که 42/21 درصد رسوبات از نوع رودخانه­ای و 43/71 درصد رسوبات بادی و 15/7 درصد هم­پوشانی رسوبات رودخانه و تپه­ماسه­ای بوده است.